badacz
Administrator
Dołączył: 15 Lut 2017
Posty: 145
Przeczytał: 7 tematów
Pomógł: 14 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
 Wysłany: Pon 1:07, 11 Lis 2019 Temat postu: Goleniów: Najlepsze uzasadnienie ASR Michał Barczyk I C 1253 |
|
|
Sąd Rejonowy w Goleniowie z 2019-01-07
Data orzeczenia:
7 stycznia 2019
Data publikacji:
23 maja 2019
Sygnatura:
I C 1253/18
Sąd:
Sąd Rejonowy w Goleniowie
Wydział:
I Wydział Cywilny
Przewodniczący:
ASR Michał Barczyk
[link widoczny dla zalogowanych]
Niżej najciekawsze fragmenty. (Podkreślenia i pogrubienia moje.)
Proponuję skorzystać przez osoby, które jeszcze otrzymują wzezwania do sądów.
(Jak ktoś skorzysta, to niech napisze jak skończy się jego sprawa w sądzie.)
Celem regulacji zawartej w art. 26 ust. 3 ustawy o (...) jest wzmocnienie stabilności finansowej kasy, co jednak dokonuje się kosztem członków, których stopień partycypacji w stratach kasy ulega zwiększeniu (A. H. red., Spółdzielcze kasy oszczędnościowo – kredytowe. Komentarz. 2014, L.). Wzmocnienie stabilności kasy ma służyć zapewnieniu ciągłości, kontynuacji jej działania.
Nie sposób pominąć przy tym wykładni systematycznej, art. 26 ust. 3 ustawy o (...) uregulowany został w Rozdziale 4. ustawy o (...) finansowa kas”. Przepisy uregulowane w tym rozdziale dotyczą zasad gospodarowania majątkiem kasy, które dostosowane są do specyfiki prowadzonej działalności gospodarczej. Przepisy zawarte w tej jednostce systematycznej mają za zadanie uporządkowanie działalności kasy pod względem rachunkowym, tak aby możliwe było prowadzenie działalności gospodarczej w tej formie organizacyjnoprawnej. W tym celu zawarte zostały regulacje dotyczące wskazywania funduszy kasy, z których mają być zaspokajane straty. Kolejność pokrywania strat ustanawia art. 26 ust. 2 tejże ustawy. W związku z tym przepisem straty bilansowe pokrywane są w pierwszej kolejności z funduszu zasobowego, a w części przekraczającej fundusz zasobowy – z funduszu udziałowego. Dopiero po wyczerpaniu środków z funduszu zasobowego i udziałowego dopuszczalne jest odwołanie się do podwyższonej odpowiedzialności członków kasy. W statucie (...) sposób i warunki podwyższenia odpowiedzialności członków kasy regulował § 59 ust. 5, stanowiąc, że odpowiedzialność członków za straty powstałe w kasie jest równa podwójnej wysokości wpłaconych udziałów. Jak wyżej wspomniano celem dopuszczenia możliwości odwołania się do podwyższonej odpowiedzialności członków kasy jest poprawa sytuacji finansowej kasy. Cel ten jest niemożliwy do osiągnięcia w trakcie postępowania upadłościowego, którego celem zasadniczo jest zaspokojenie wierzycieli w jak najwyższym stopniu. Zgodnie bowiem z art. 2 ust. 1 ustawy z 28 lutego 2003 roku – Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2017 roku poz. 2344 ze zm.) postępowanie upadłościowe należy prowadzić tak, aby roszczenia wierzycieli mogły zostać zaspokojone w jak najwyższym stopniu, a tym samym postępowanie to ma na celu zaspokojenie wierzycieli, a w jego ramach syndyk dokonuje spisu i oszacowania majątku upadłego stanowiącego masę upadłości oraz sporządza plan likwidacyjny (art. 306 i n. Prawa upadłościowego), po czym dokonuje likwidacji masy upadłości (art. 308 Prawa upadłościowego). Tak więc syndyk ma za zadanie poprowadzić postępowania w ten sposób, aby w jak najwyższym stopniu zaspokoić wierzycieli. Członkowie zaś (...)-u w stosunku do wierzycieli nie ponoszą odpowiedzialności. Zauważyć trzeba, że w przypadku upadłości (...) syndyk nie kontynuuje prowadzenia przedsiębiorstwa upadłego, albowiem ogłoszenie upadłości jest zawsze, z mocy ustawy poprzedzone decyzją Komisji Nadzoru Finansowego o zawieszeniu działalności (...)-u (art. 74k ust. 1 ustawy o (...)). Zastosowanie w tej sytuacji przepisu art. 26 ust. 3 ustawy o (...) stoi w sprzeczności z zasadami postępowania upadłościowego. Jak wskazano wyżej, celem art. 26 ust. 3 ustawy o (...) jest bowiem poprawienie stabilności finansowej kasy, a cel ten w upadłości nie może już zostać osiągnięty. Przyjęcie odmiennego zapatrywania rodziłoby konieczność umiejscowienia treści art. 26 ust. 3 ustawy o (...) w innej jednostce systematyzacyjnej ustawy o (...), z której można byłoby przyjąć, że przepis ten może mieć zastosowanie również w toku postępowania upadłościowego, albowiem jak zostało już nadmienione w Rozdziale 4. tej ustawy uregulowane zostały przepisy porządkujące działalność finansową kasy. Zapatrywania tego nie może zmienić postulowane przez stronę powodową uwzględnienie przy wykładni art. 26 ust. 3 ustawy o (...) stabilności finansów publicznych, albowiem przeczy tego rodzaju wykładni jego umiejscowienie systematyczne w ustawie o (...); nie sposób również przerzucać na członków kas odpowiedzialności za finanse publiczne, które zostały zagrożone przez wypłaty dokonane przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny, który jest obecnie głównym wierzycielem w toku postępowania upadłościowego (...).
Uwzględnić należy również treść art. 19 § 3 Prawa spółdzielczego w kontekście dochodzenia roszczenia z tytułu odpowiedzialności członka kasy do podwójnej wartości wpłaconego udziału, wykreowanego w toku postępowania upadłościowego. Stosownie do przywołanego przepisu, członek spółdzielni nie odpowiada wobec wierzycieli spółdzielni za jej zobowiązania. W sytuacji prowadzonego postępowania upadłościowego (...) wpłacone kwoty na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy o (...) w związku z § 59 ust. 5 statutu (...) zmierzałyby w rzeczywistości do zaspokojenia wierzycieli. Stanowiłoby to faktyczne rozszerzenie odpowiedzialności ograniczonej na podstawie art. 19 § 3 Prawa spółdzielczego. Nie sposób zatem dokonywać wykładni treści art. 26 ust. 3 ustawy o (...), której rezultat nie daje pogodzić się z treścią bezwzględnie wiążących przepisów prawa.
Następnie należy ocenić możliwość wykreowania wierzytelności, której podstawą jest art. 26 ust. 3 ustawy o (...) w związku z § 59 ust. 5 statutu (...), w toku postępowania upadłościowego przez syndyka masy upadłości, w szczególności czy posiadał on kompetencje do podjęcia tego rodzaju czynności. W realiach rozpoznawanej sprawy syndyk masy upadłości (...) 28 października 2016 roku podjął decyzję o dopłacie przez członków 100 % wartości posiadanych i wpłaconych udziałów.
W myśl art. 160 Prawa upadłościowego syndyk w sprawach dotyczących masy upadłości dokonuje czynności w imieniu własnym na rachunek upadłego, zaś stosownie do treści art. 173 powyższej ustawy syndyk niezwłocznie obejmuje majątek upadłego, zarządza nim, zabezpiecza go przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem go przez osoby postronne oraz przystępuje do jego likwidacji. Z kolei art. 62 Prawa upadłościowego wskazuje co stanowi masę upadłości i jest nią majątek należący do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości oraz nabyty przez upadłego w toku postępowania upadłościowego, z wyjątkami określonymi w art. 63-67a. W pojęciu masy upadłości nie mieści się zatem zobowiązanie wykreowane przez syndyka, zmierzające do pokrycia straty przez członka poprzez wpłatę podwójnego udziału, tym bardziej, że syndyk takich kompetencji nie posiada. W tym miejscu należy odwołać się do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uzasadnieniu wyroku z 2 października 2014 roku o sygnaturze akt IV CSK 22/14 (LEX nr 1583230), który wskazał, że kompetencja syndyka obejmująca zarządzanie, korzystanie i rozporządzanie mieniem upadłego dotyczy tylko tego mienia, które stanowiąc masę upadłości służy, przez jej likwidację, zaspokojeniu tych wierzycieli, których wierzytelności zostały umieszczone na liście. Powyższe jednoznacznie wynika z art. 75 i 173 Prawa upadłościowego, gdyż jeżeli ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku upadłego, upadły traci prawo zarządu oraz możliwość korzystania i rozporządzania mieniem wchodzącym do masy upadłości, a uprawnienia te i związane z nimi obowiązki przejmuje syndyk. Kompetencja syndyka, jak podkreślił Sąd Najwyższy, przedmiotowo wiąże się więc ściśle z tym, co ustawa zalicza do masy upadłości a z punktu widzenia celu, z tym, do czego masa upadłości służy.
/.../ zgodnie z art. 26 ust. 3 wskazanej ustawy odpowiedzialność członków kas za straty powstałe w kasie może zostać podwyższona w statucie kasy do podwójnej wysokości wpłaconych udziałów. Oznacza to, że członkowie spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych muszą się liczyć z ewentualnym obowiązkiem dodatkowych dopłat w przypadku powstania straty w kasie, jeśli na jej pokrycie nie wystarcza fundusz zasobowy i udziałowy. Jednakże, organem uprawnionym do podjęcia uchwały w tym zakresie, a więc uchwały w przedmiocie pokrycia strat z dodatkowych dopłat na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy i odpowiednich postanowień statutu kasy, jest wyłącznie organ uchwałodawczy działający w kasie. Do spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych stosuje się bowiem odpowiednio przepisy Prawa spółdzielczego, a art. 38 § 1 pkt 4 tej ustawy przewiduje, że do wyłącznej właściwości walnego zgromadzenia (w kasach również odpowiednio – zebrania przedstawicieli) należy podejmowanie uchwał w sprawie podziału nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) lub sposobu pokrycia strat. Ponadto przepisy o organach spółdzielni stosuje się także podczas postępowania upadłościowego, jeżeli z przepisów prawa upadłościowego nie wynika inaczej (art. 134 Prawa spółdzielczego). Przeciwny wniosek nie wynika z Prawa upadłościowego, gdyż art. 433 tej ustawy, mający odpowiednie zastosowanie do (...)-ów, przewiduje rozwiązanie organów zarządczych i nadzorczych, ale nie organów uchwałodawczych. W związku z powyższym należy przyjąć, że w przypadku braku uchwały właściwego organu uchwałodawczego w przedmiocie pokrycia straty kasy z dodatkowych wpłat wynikających z podwójnej odpowiedzialności członków kas, określonej w art. 26 ust. 3 ustawy o (...) i statucie kasy, syndyk nie jest uprawniony do podjęcia uchwały w tym zakresie i w konsekwencji nie jest uprawniony do dochodzenia przedmiotowych wierzytelności od członków kasy (zob. Mozdżeń, Mirosław. Art. 441(a). w: Prawo upadłościowe. Komentarz [online]. Wolters Kluwer Polska, 2018-11-19).
W świetle powołanych okoliczności działania syndyka w postaci wezwania członków do pokrycia straty poprzez zapłatę podwójnego udziału w sytuacji braku uchwały walnego zgromadzenia w tym przedmiocie wykraczają poza czynności zarządzania masą upadłości (wykreowanie wierzytelności w toku postępowania upadłościowego). Co więcej zgromadzenie to mogło takie uchwały podejmować tylko i wyłącznie w terminie określonym w art. 39 § 1 Prawa spółdzielczego, które określa, że walne zgromadzenie zwołuje zarząd przynajmniej raz w roku w ciągu sześciu miesięcy po upływie roku obrachunkowego. Skoro walne zgromadzenie nie podjęło uchwały w tym przedmiocie w stosownym czasie po zakończeniu okresu obrachunkowego, to po stronie członków nie powstało wyżej opisane zobowiązanie. W konsekwencji do masy upadłościowej nie mogły wejść i nie weszły hipotetyczne wierzytelności z tytułu podwójnej wysokości wpłaconych udziałów przez członków z uwagi na brak odpowiednich uchwał walnego zgromadzenia, co czyni bezzasadnym żądanie zapłaty wystosowane do pozwanej przez syndyka. Syndyk swoją decyzją nie może bowiem zastępować uchwały walnego zgromadzenia.
Ponadto, za stanowiskiem tym przemawia regulacja zawarta w art. 135 Prawa spółdzielczego, stanowiącym, że po ogłoszeniu upadłości członkowie spółdzielni, na żądanie syndyka upadłości, niezwłocznie uiszczają niewpłaconą jeszcze część udziału. Zgodnie zatem z powołanym przepisem wszystkie zadeklarowane udziały stają się natychmiast wymagalne, choćby w myśl statutu wymagalne jeszcze nie były. Tak więc ustawodawca expressis verbis nadał syndykowi uprawnienie do żądania niewpłaconej części udziału (udziału zadeklarowanego), co oczywiście w niniejszej sprawie nie ma zastosowania, gdyż podstawę powództw stanowiła odpowiedzialność członków kasy do podwójnej wysokości wpłaconych udziałów. Także wobec zasady racjonalnego ustawodawcy przyjąć należy, że skoro ustawodawca nadał syndykowi uprawnienie do żądania uiszczenia niewpłaconej części udziału, a milczy na temat uprawnienia syndyka do żądania podwójnej wartości udziału, to nie było intencją ustawodawcy nadanie takiego prawa w tym zakresie. Jak zostało już wyżej nadmienione, przyjęcie tego rodzaju odpowiedzialności, kreowanej w toku postępowania upadłościowego, byłoby systemowo trudne do pogodzenia z treścią art. 19 § 3 Prawa spółdzielczego.
/.../
Z uwagi na przyjęcie, że wierzytelności dochodzone pozwem nie powstały, nie zachodzi potrzeba ustosunkowania się do podniesionego przez pozwanego zarzutu przedawnienia oraz czynienia przez powoda użytku z prawa w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami. Jednakże z uwagi na społeczną doniosłość kwestii związanych z dochodzeniem przez stronę powodową roszczeń z tytułu podwójnej odpowiedzialności członków kasy należy ustosunkować się do tych zarzutów. Czyniąc jednakże zastrzeżenie, że wywód ten ma charakter abstrakcyjny, albowiem wierzytelności nie powstały.
Roszczenia dochodzone przez stronę powodową uznać należałoby za przedawnione. W rozpoznawanej sprawie istotna jest kwestia terminu przedawnienia roszczeń dochodzonych przez powoda oraz data wymagalności roszczeń – rzutująca na datę przedawnienia. W pierwszej kolejności należy ustalić długość terminu przedawnienia. Trzeba zatem ustalić czy dochodzone roszczenie ma związek z prowadzoną przez (...) działalnością gospodarczą, wskutek czego należałoby zastosować 3-letni termin przedawnienia.
Kodeks cywilny nie definiuje pojęcia "działalność gospodarcza", mimo że wielokrotnie się do niego odwołuje. Definicja taka jest formułowana w przepisach prawa publicznego. W judykaturze Sądu Najwyższego przyjmuje się konsekwentnie, że pojęcie to ma na gruncie prawa prywatnego charakter autonomiczny i jego treść ustala się w drodze wykładni doktrynalnej i sądowej. Definicje zawarte w ustawach o prowadzeniu działalności gospodarczej nie mają charakteru uniwersalnego i nie mogą być rozstrzygające dla wykładni prawa cywilnego. Działalność gospodarcza, o której mowa w art. 118 k.c., nie musi wykazywać cech działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów prawa publicznego. Działalność gospodarczą określa się przez wskazanie charakteryzujących ją cech takich jak: profesjonalny charakter, powtarzalność podejmowanych działań, działanie na własny rachunek, racjonalne gospodarowanie, uczestnictwo w obrocie gospodarczym oraz podporządkowanie regułom gospodarki rynkowej, m.in. w celu uzyskania zysku.
Powtórzenia wymagają cele kasy oraz spółdzielni, które zostały już wyżej przytoczone, jednakże dla zachowania czytelności wywodu, zostaną one przytoczone raz jeszcze. Celem kasy, stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy o (...) jest gromadzenie środków pieniężnych wyłącznie swoich członków, udzielanie im pożyczek i kredytów, przeprowadzanie na ich zlecenie rozliczeń finansowych oraz pośredniczenie przy zawieraniu umów ubezpieczenia na zasadach określonych w ustawie z 22 maja 2003 roku o pośrednictwie ubezpieczeniowym. Stosownie zaś do art. 1 § 1 Prawa spółdzielczego, spółdzielnia jest dobrowolnym zrzeszeniem nieograniczonej liczby osób, o zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym funduszu udziałowym, które w interesie swoich członków prowadzi wspólną działalność gospodarczą. Z kolei w myśl art. 67 Prawa spółdzielczego, spółdzielnia prowadzi działalność gospodarczą na zasadach rachunku ekonomicznego przy zapewnieniu korzyści członkom spółdzielni. Z wyżej powołanych przepisów jasno wynika, że ustawodawca uznał działalność spółdzielczych kas oszczędnościowo – kredytowych za działalność gospodarczą, chociaż działalność ta ma specyficzny charakter. Nawet na podstawie poprzednio obowiązującej ustawy z 14 grudnia 1995 roku o spółdzielczych kasach oszczędnościowo – kredytowych i ówczesnego art. 3 ust. 2 tejże ustawy Sąd Najwyższy jednoznacznie uznał spółdzielczą kasę oszczędnościowo – kredytową za przedsiębiorcę (zob. uchwała Sądu Najwyższego z 21 stycznia 2011 roku, III CZP 125/10, LEX nr 685568). Wprawdzie ustawa o (...) nie zawiera odpowiednika art. 3 ust. 2 ustawy z 1995 roku. Pomimo tej zmiany nadal aktualna jest ocena zakładająca, że celem kasy nie jest dążenie do prowadzenia działalności gospodarczej zorientowanej na maksymalizowanie nadwyżki bilansowej (zysku) i jej późniejszy podział między członków.
Nadto, analiza orzecznictwa Sądu Najwyższego prowadzi do wniosku, że dominuje w nim - zgodnie z postulatami doktryny - szerokie ujęcie związku roszczenia z prowadzeniem działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 118 k.c., zapoczątkowane już w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 18 czerwca 1991 roku, III CZP 40/91(OSNCP 1992, nr 12, poz. 17).
Prowadzenie działalności gospodarczej jest zatem podstawowym przedmiotem działania spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, celem i racją jej bytu prawnego, co należy uwzględnić także przy stosowaniu art. 118 k.c. Ustawodawca, traktując działalność tej spółdzielni jako działalność gospodarczą, nie dokonał żadnego rozróżnienia na działalność in foro externo i in foro interno. Analizowane regulacje prawne nie dają dostatecznych podstaw do występującego w orzecznictwie Sądu Najwyższego różnicowania reżimu prawnego w zakresie przedawnienia w zależności od przynależności roszczenia spółdzielni do sfery jej działalności wewnętrznej lub zewnętrznej, o czym jednoznacznie przesądził Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego z 9 marca 2017 roku, III CZP 69/16 (LEX nr 2290049).
Pod pojęciem roszczenia mieszczą się zatem w pierwszej kolejności roszczenia powstałe w ramach obrotu umownego, ale także roszczenia będące następstw zdarzeń innych niż umowy, które są ściśle powiązane z zawieranymi przez przedsiębiorcę umowami. Skoro zatem udział członka może być przeznaczony na pokrycie straty (...), to nie ulega wątpliwości, że wiąże się to działalnością gospodarczą (...). Podobnie należy zakwalifikować odpowiedzialność członka kasy do podwójnej wartości wpłaconego udziału, celem wprowadzenia tej regulacji było bowiem zapewnienie stabilności finansowej kas, a pośrednio umożliwienie działalności kasy w razie przejściowych problemów finansowych, przy zwiększonym udziale finansowym członków kas w ramach samorządności finansowej kasy. Dokonując wykładni art. 118 k.c. należy także uwzględnić rationem legis skrócenia terminu przedawnienia w odniesieniu do roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Dochodzenie roszczeń od członków kasy z tytułu odpowiedzialności do podwójnej wartości wpłaconego udziału wiąże się z koniecznością podjęcia uchwały walnego zgromadzenia, celem tej regulacji jest zapewnienie stabilności finansowej kasy w najbliższym okresie rachunkowym. Za przyjęciem trzyletniego terminu przedawnienia przemawiają zatem względy celowościowe związane z charakterem tego roszczenia, nie sposób bowiem zaakceptować, aby roszczenie dotyczące pokrycia bieżącej straty bilansowej mogło być zaspokojone w ciągu 6 lat od dnia wymagalności roszczenia, przez co w sprawie ma zastosowanie trzyletni termin przedawnienia.
Początek biegu przedawnienia, który łączy się z wymagalnością roszczenia został uregulowany w art. 120 § 1 k.c., stosownie do którego przedawnienie rozpoczyna swój bieg od dnia, w którym stało się ono wymagalne. Liczenie okresu przedawnienia od chwili, w której roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność zmierzającą do wymagalności roszczenia w najwcześniejszym możliwym terminie (art. 120 § 1 zdanie drugie k.c.), określane jest jako "hipotetyczny termin wymagalności", ponieważ rekonstrukcja terminu przedawnienia dokonywana jest na podstawie hipotetycznej rekonstrukcji najwcześniejszej daty, w jakiej roszczenie mogło stać się wymagalne.
Uwzględnienia wymaga wzmiankowany wyżej art. 74k ustawy o (...). Stosownie do art. 74 ust. 1 tej ustawy, jeżeli na dzień sprawozdawczy określony w przepisach wydanych na podstawie art. 62c ust. 4 aktywa kasy nie wystarczają na zaspokojenie jej zobowiązań, zarząd kasy, zarządca komisaryczny lub likwidator powiadamia o tym niezwłocznie Komisję Nadzoru Finansowego, która podejmuje decyzję o ustanowieniu zarządcy komisarycznego, o ile nie został ustanowiony wcześniej, i może podjąć decyzję o zawieszeniu działalności kasy oraz wystąpić do właściwego sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości kasy, a także Kasę Krajową. O podjętych decyzjach Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie zawiadamia Bankowy Fundusz Gwarancyjny oraz Kasę Krajową. Przepisy art. 73 ust. 3-6b i 8 stosuje się odpowiednio. Artykuł 62c ust. 1 ustawy o (...) ustanawia obowiązek kasy przekazywania do Komisji Nadzoru Finansowego tak zwanych informacji sprawozdawczych, które między innymi zawierają dane finansowe kasy, w tym bilans oraz rachunek zysków i strat. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określa w rozporządzeniu wydanym na podstawie delegacji z art. 62c ust. 4 ustawy o (...) między innymi częstotliwość przekazywania przez kasę do Komisji Nadzoru Finansowego sprawozdań. Są one przygotowywane na tak zwany dzień sprawozdawczy, czyli dzień, na który kasa sporządza sprawozdanie finansowe za dany okres sprawozdawczy. Artykuł 74k ust. 1 nawiązuje do wspomnianych regulacji, przewidując, że jeżeli na dzień sprawozdawczy aktywa kasy nie wystarczają na zaspokojenie jej zobowiązań, zarząd kasy, zarządca komisaryczny lub likwidator mają obowiązek powiadomienia o tym niezwłocznie (...). Konsekwencją powzięcia przez Komisję Nadzoru Finansowego wiadomości na temat aktywów kasy niewystarczających do zaspokojenia jej zobowiązań na podstawie powiadomienia zarządu lub likwidatora (art. 74k ust. 1 ustawy o (...)) jest obowiązek podjęcia decyzji o ustanowieniu w kasie zarządcy komisarycznego, o ile nie został on powołany wcześniej. Wspomnianą decyzję Komisja Nadzoru Finansowego może podjąć z własnej inicjatywy, także gdy nie ma wspomnianego powiadomienia, ale powzięła ona informację o stanie nadmiernego zadłużenia kasy (art. 74k ust. 3 ustawy o (...)). Decyzję o zawieszeniu działalności kasy Komisja Nadzoru Finansowego powinna podjąć oraz wystąpić do sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości kasy, gdy nie ma szans na realizację przez zarządcę komisarycznego z pozytywnym efektem programu postępowania naprawczego.
Skoro w realiach rozpoznawanej sprawy Komisja Nadzoru Finansowego 4 listopada 2014 roku podjęła decyzję o ustanowieniu zarządcy komisarycznego w (...), a następnie 12 grudnia 2014 roku złożyła wniosek o ogłoszenie upadłości (...) przyjąć należy, że co najmniej od 4 listopada 2014 roku istniała możliwość podjęcia przez walne zgromadzenie (...) uchwały w sprawie sposobu pokrycia straty i wykreowania wierzytelności z tytułu odpowiedzialności członków do podwójnej wartości wpłaconych udziałów. Skoro informacje uzyskane przez Komisję Nadzoru Finansowego związane były ze stratą bilansową na dzień sprawozdawczy, co jest warunkiem zastosowania art. 74k ust. 1 ustawy o (...), uzyskanej przez (...), to dla liczenia rozpoczęcia biegu terminu przedawnienia należy przyjąć hipotetyczny najwcześniej możliwy termin wymagalności roszczenia. Termin ten powinien być liczony co najmniej od 4 listopada 2014 roku, kiedy została podjęta decyzja przez Komisję Nadzoru Finansowego. Już bowiem tego dnia istniał stan upoważniający do zgłoszenia wniosku o upadłość oraz podjęcia uchwały kreującej wierzytelności z tytułu odpowiedzialności członków do podwójnej wartości wpłaconych udziałów. Ocena ta niezależna jest od sporządzenia bilansu za 2014 roku, gdyż istotny jest fakt powzięcia wiadomości o istniejącej stracie co warunkuje podjęcie ww. uchwały. Wskazany termin należy uznać za datę wymagalności skutkującą rozpoczęciem biegu przedawnienia, który w realiach niniejszej sprawy zakończył się w 2017 roku, a więc przed datą wniesienia pozwów, co miało miejsce w 2018 roku.
Uwzględniając datę wymagalności żądania głównego dochodzonego pozwem oraz datę wniesienia pozwów, stwierdzić należy, że niewątpliwie upłynął 3 letni okres przedawnienia. Tym samym trzeba zwrócić uwagę na treść przepisów ustawy z 13 kwietnia 2018 roku o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1104), która weszła w życie 9 lipca 2018 roku. Zgodnie z treścią dodanego przez art. 1 pkt 1 cytowanej ustawy przepisu art. 117 § 2 1 k.c., po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi.
/.../
Odnosząc się do podniesionego przez pozwanego M. K. i prokuratora zarzutu dotyczącego czynienia przez powoda użytku ze swego prawa w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, co nie zasługuje na ochronę prawną (art. 5 k.c.), wskazać należy, że również zarzut ten jest zasadny. Stosownie do tego przepisu, nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.
Działanie strony powodowej narusza zasady uczciwego i równego traktowania członków (...) i prowadzi do rozszerzenia odpowiedzialności członków kasy zarówno w sposób godzący w treść art. 19 § 3 Prawa spółdzielczego, jak i odpowiedzialność ta obejmuje konsekwencje czynów zabronionych, których popełnienie było jedną z przyczyn upadłości (...). Należy mieć na uwadze, że w mediach podawane były informacje o trudnej sytuacji finansowej (...), która miała wynikać częściowo z działalności przestępczej. Zgodnie z tym co podała strona powodowa, toczonych jest obecnie wiele postępowań cywilnych i karnych, w których stroną jest syndyk masy upadłości (...). Wobec tego, to nie wyłącznie sytuacja ekonomiczna, która może być konsekwencją podejmowanego ryzyka w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą kasy była przyczyną powstania straty, a w dużej mierze działalność przestępcza. Zważywszy na wysokość odzyskanych dotychczas kwot w toku postępowania upadłościowego i skalę postępowań syndyka masy upadłości (...), w sprawach dotyczących roszczeń z tytułu odpowiedzialności członków kasy do podwójnej wartości wpłaconych udziałów, dochodzenie roszczenia od tych osób stanowi przerzucenie w większości na członków kasy odpowiedzialności za niepowodzenie finansowe (...). W tych okolicznościach jako nieetyczne jawi się skierowanie roszczenia do członków (...) z tytułu odpowiedzialności do podwójnej wartości wpłaconych udziałów, podczas gdy członkowie kasy utracili swoje wkłady i są osobami poszkodowanymi deliktami innych osób, które przyczyniły się do powstania straty bilansowej kasy.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
FAQ
Szukaj
Użytkownicy
Grupy
Galerie
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
